Woda jest jednym z najgroźniejszych wrogów dla konstrukcji budowlanych. Jej obecność w pobliżu fundamentów może prowadzić do wielu problemów, takich jak osiadanie budynku, zawilgocenie ścian, oraz uszkodzenia konstrukcyjne. Wysoki poziom wilgotności sprzyja rozwojowi grzybów i pleśni, które nie tylko niszczą materiały budowlane, ale również mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia mieszkańców. Stałe podmywanie ław i ścian fundamentów przez wodę gruntową może również prowadzić do osadzania się budynku, co z kolei może powodować pęknięcia ścian i inne uszkodzenia strukturalne.

Na szczęście istnieje rozwiązanie dla działek z wysokim poziomem wód gruntowych – płyta fundamentowa. Odnajduje zastosowanie zarówno w budownictwie jednorodzinnym, jak i komercyjnym. Płyta fundamentowa jest konstrukcją o dużej powierzchni, która równomiernie rozkłada obciążenia budynku na grunt, minimalizując ryzyko osiadania i pęknięć. Co więcej, może być zaprojektowana z systemami hydroizolacyjnymi i drenażowymi, które skutecznie ochronią budynek przed wnikaniem wody. Do budowy wykorzystywany jest beton o wysokiej klasie wodoszczelnoci (minimum W8). Dzięki temu płyta fundamentowa zapewnia solidne i trwałe oparcie dla budynku, nawet w trudnych warunkach gruntowych.

Co może świadczyć o wysokim poziomie wód gruntowych?

O wysokim poziomie wód gruntowych na działce mogą świadczyć różne wskaźniki. Obecność roślinności typowej dla terenów podmokłych, takich jak wierzby, osiki, olchy czy sitowie, jest jednym z nich. Położenie działki w terenie depresyjnym, w pobliżu rzek lub jezior, również sugeruje wysoki poziom wód gruntowych, które na takich terenach często występują tuż pod wierzchnią warstwą gleby. Bezpośrednie oznaki wysokiego poziomu wód gruntowych widoczne są w wykopach –  pojawienie się wody lub wyraźne zwierciadło wód gruntowych tuż pod dnem wykopu.

W przypadku ław fundamentowych, jeśli lustro wody gruntowej znajduje się na głębokości -1,5 m od poziomu gruntu, budowa fundamentów staje się już skomplikowana. Natomiast budowa płyt fundamentowych jest znacznie bardziej tolerancyjna na wysoki poziom wód gruntowych. Wiele zależy od głębokości gruntu nośnego, czyli od tego jak głęboko musimy kopać oraz od tego co jest gruntem rodzimym (np. piaski, gliny, czy iły). Dlatego przy wysokim poziomie wód gruntowych zdecydowanie wskazane jest stosowanie płyt fundamentowych dla stabilności i bezpieczeństwa budynku.

Ogólne zasady przygotowania podbudowy pod płytę fundamentową przy wysokim poziomie wód gruntowych

Przygotowanie podbudowy pod płytę fundamentową na działce z wysokim poziomem wód gruntowych wymaga szczególnej uwagi i zastosowania odpowiednich metod pracy.

Unikanie jazdy ciężkim sprzętem po dnie wykopu

Głębokość podbudowy musi być tak zaplanowana, aby powyżej poziomu wód gruntowych znajdowała się co najmniej 30 cm warstwa podbudowy. Tylko wtedy można osiągnąć odpowiedni stopień zagęszczenia, niezbędny do zapewnienia stabilności fundamentu.

W celu uniknięcia uplastycznienia warstw gruntu, które może być spowodowane pracą ciężkiego sprzętu na dnie wykopu, zaleca się korzystanie z większych koparek z dłuższym ramieniem, które mogą pracować stojąc poza wykopem. Jeśli konieczne jest użycie koparki w wykopie na większych głębokościach, należy zadbać, aby ostatnia warstwa gruntu była usuwana podczas cofania się koparki w kierunku wyjazdu.

Warstwa separująca i budowa drenażu

Na dnie wykopu należy ułożyć warstwę separującą, która oddziela rodzime dno wykopu od podbudowy. Może to być geotkanina, chudy beton, suchy beton lub warstwa odpowiednio żwiru, lub kruszywa. Warstwa ta zapobiega mieszaniu się podbudowy z gruntem i wodą, zapewniając stabilność fundamentu.

Kolejnym krokiem jest budowa drenażu – niezbędnego elementu, który powinien być zbudowany zaraz po wykonaniu wykopu, aby odprowadzać wodę spod fundamentów. Drenaż ma sens tylko wtedy, gdy jest możliwe skuteczne odprowadzenie zebranej wody. W sytuacjach, gdzie nie ma możliwości odprowadzenia wody, na dnie wykopu na geotkaninie układa się warstwę kruszywa, która pozwala na swobodny przepływ wody pomiędzy dnem wykopu a podbudową płyty fundamentowej.

Tempo prac

W budowie płyty fundamentowej na działce z wysokim poziomem wód gruntowych niezwykle ważne jest szybkie tempo prac. To ważne, aby zdążyć, ułożyć pierwsze warstwy przed napływem wód gruntowych do wykopu. Jeżeli nie jest to możliwe i wykop prawdopodobnie zostanie zlany wodą, to jako pierwszą warstwę zazwyczaj stosuje się chudy beton.